یکی از صنایع دستی و آثار هنری ایران که توسط هنرمندان کرمانی تولید می شود، پته می باشد. پته یا پته دوزی ساخته ای است رنگارنگ به دست هنرمندان کرمان. پته همانند سایر صنایع دستی پارچه ای نیاز به شستشو و نظافت دارد، بنابراین بهتر است با اصول مهم نگهداری و شستشوی پته آشنا شوید تا در حین نگهداری و نظافت آسیبی به پته وارد نشود. با رعایت موارد ذکر شده در این مقاله می توانید در مدت زمان طولانی بدون آنکه پته کیفیت و زیبایی خود را از دست دهد از آن نگهداری کنید. لازم به ذکر است که ماهیت الیاف پشمی، بافت ظریف و تزئینی بودن پته را در زندگی امروزی در نظر بگیرید و در حین شستشو به فکر سابیدن پته نباشید.
شستشوی پته بعد از دوخت
پته مانند همه صنایع دستی ها و آثار هنری دیگر به شستشو نیاز دارد. پته کرمان معمولا به صورت دستی تولید می شود به همین دلیل شستشوی آن باید کاملا اصولی و دقیق انجام گردد، در این صورت آسیبی نخواهد دید. همان طور که می دانید صنایع دستی از ظرافت و زیبایی خاصی برخوردار هستند بنابراین اگر به درستی شستشو و نگهداری نشوند، سریع تر از آن چه که فکر می کنید کیفیت و زیبایی اولیه خود را از دست خواهند داد، این مورد در رابطه با پته هم صدق می کند. پته رومیزی، کوسن پته، جلد قرآن پته و خیلی چیزهای دیگر با استفاده از هنر پته دوزی تهیه می شوند که باید در شستشوی آن ها نهایت دقت را داشته باشید.
به چند دلیل بعد از دوخت پته باید آن را شستشو دهید، البته به غیر از نظافت آن. دلایل شستشوی پته بعد از دوخت عبارتند از :
- از دلایل مهم شستشوی پته بعد از دوخت، از بین بردن بوی پشم می باشد. همان طور که در مقالات قبل ذکر شد جنس شال و نخ پته از پشم طبیعی گوسفند است، بنابراین بوی پشم کاملا طبیعی می باشد.
- شستن پته کرمان بعد از دوخت باعث پاک شدن طرح های چاپی که روی پته خام بوده می گردد. لازم به ذکر است که طرح های چاپی توسط جوهرهای حلال آب انجام می شوند.
- شستشوی پته بعد از دوخت ا باعث جلوگیری از جذب حشرات می شود. برخی از حشرات به پته آسیب می رسانندو
مراحل نگهداری و شستشوی پته
در صورتی که قصد شستشوی پته را دارید در مرحله اول مقداری مایع رخت شویی یا صابون رخت شویی بدن آنزیم را در آب سرد حل کنید. در نظر داشته باشید که مایع یا پودری که برای شستشو مورد استفاده قرار می گیرد باید فاقد آنزیم باشد، خصوصا اگر پته ظریف و قیمتی باشد. دلیل استفاده از آب سرد این است که، آب گرم باعث باعث خراب شدن پارچه و نخ های آن می شود، همچنین پودر مورد استفاده باید کاملا حل شده باشد در غیر این صورت بر روی پته نشسته و ممکن است به آن آسیب برساند.
در مرحله بعد پته را درون ظرف انداخته تا کاملا خیس شود. سپس بدون اینکه به آن چنگ بزنید به مدت چند دقیقه پته را درون ظرف تکان داده و بچرخانید، سپس چندین بار پته را آبکشی نمایید تا آبی که از آن خارج می شود، زلال گردد. توجه داشته باشید که برای آبگیری پته به هیچ عنوان آن را نچلانید. زیرا باعث خراب شدن کار خواهد شد. همچنین پته را روی بند آویزان نکنید، باعث آسیب رسیدن به تار و پود آن خواهد شد. به علاوه برای خشک نمودن پته به طور مستقیم آن را جلوی نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
نکات تکمیلی شستشوی پته
- از مواد شوینده فاقد آنزیم استفاده کنید.
- به هیچ عنوان از آب گرم استفاده نکنید.
- بعد از شستشو سریعا آن را خشک کنید، زیرا خیس بودن آن ممکن است باعث رنگ دادن نخ های پته شود.
- یک روز گرم و آفتابی بهترین زمان شستشوی پته است.
- برای شستشوی پته به هیچ عنوان از ماشین لباسشویی استفاده نکنید.
نحوه اتوکشی و نگهداری پته
پته ای که تازه دوخته شده است از چین و چروک های زیادی برخوردار است، بدین منظور اتوکشی پته بهتر است با استفاده از اتوهای بخار انجام شود، بنابراین توصیه می کنیم به خشک شویی معتبر و متخصص پته مراجعه کنید. اگر قصد دارید اتوکشی پته را خودتان انجام دهید، قبل از انجام اتوکشی، کمی آب را بر روی پته اسپری کنید. به هیچ عنوان به طور مستقیم اتو را بر روی پته قرار ندهید. برای اتوکشی باید یک پارچه نم دار سفید در پشت پته قرار دهید و با حالت بخار، اتوکشی پته را انجام دهید.
نکات مهم نگهداری پته
- پته را در جایی که هوا جریان دارد، نگهداری کنید.
- پته را در داخل چمدان یا انباری قرار ندهید.
- می توانید پته را قاب بگیرید یا به عنوان رومیزی از آن استفاده کنید.
- پته را دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید تا باعث رنگ رفتگی پته نشود.
- تا جایی که امکان دارد از شستشوی پته خودداری کنید تا باعث فرسایش آن نشود.
- برای نگهداری پته درون چمدان یا انباری، بهتر است پته را درون یک پارچه نخی قرار دهید و در کنار آن به جای صابون از نفتالین و تنباکو استفاده نمایید.
- اگر قصد قاب گرفتن پته را دارید، بهتر است در پشت قاب مقوایی قرار ندهید تا هوا جریان داشته باشد. هم چنین توصیه می کنیم برای جلوگیری از نشستن گرد و غبار بر روی پته، در کنار قاب، شیشه روی پته نصب شود.