یکی از محبوب ترین و معروف ترین صنایع دستی ایران ترمه بافی است. برای بافت ترمه از ابزار و مواد اولیه مرغوب و طرح و نقش های بسیار زیبا و اصیل ایرانی مانند ترنج، بته جقه، ختایی و غیره استفاده می گردد. پارچه ترمه از تار و پود تشکیل شده است. پودهای پارچه ای برای ترمه بافی مورد استفاده قرار می گیرند از تراکم زیادی برخوردار هستند و در پشت پارچه به صورت آزاد قرار گرفته اند. با توجه به اینکه تراکم ترمه زیاد است این پارچه از مقاومت بسیار بالایی برخوردار بوده و بافت آن با دوام می باشد. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی را در رابطه با مراحل ترمه بافی در اختیار شما قرار دهیم، با سوغات رسان همراه باشید…
مراحل ترمه بافی چیست ؟
ترمه نوعی پارچه گران بهاء است که با استفاده از الیاف بسیار لطیف بافته می شود. ترمه از صنایع دستی نفیس ایران است که برای تزئین آن از نقش های اصیل سنتی در رنگ های متنوع استفاده می گردد. در ایران قدمت تاریخی پارچه ترمه بسیار بالا است. در گذشته ترمه همانند فرش به صورت دستی بافته می شد. اما امروزه به صورت نیمه صنعتی توسط هنرمندان ایرانی بافته می شود. پارچه ترمه ایران در تمام دنیا معروف و محبوب بوده و در خانه های قدیمی و سنتی یافت می شود. مراحل ترمه بافی عبارتند از :
آماده نمودن ابزار و مواد اولیه مصرفی
اولین مرحله بافت ترمه آماده سازی مواد اولیه مورد نیاز است. همان طور که ذکر شد برای ترمه بافی از پشم و ابریشم استفاده می شود، اما رایج ترین و عمومی ترین پشمی که کاربرد دارد پشم سفید می باشد. زیرا شما می توانید پشم سفید را به رنگ دلخواه خود رنگ آمیزی نمایید. لازم به ذکر است که باید از پشم مرغوب برای بافت ترمه استفاده کنید.
شستشوی پشم
پس از آماده نمودن مواد اولیه بافت ترمه و پشم مرغوب باید پشم مورد نظر را از هرگونه چربی و چرک تمیز کنید، به یاد داشته باشید که شستشوی پشم باید قبل از رنگرزی انجام گردد. مهمولا در ایران قبل از قیچی نمودن پشم گوسفندان آن را به مدت 10 دقیقه در آب شستشو می دهند سپس پشم را در بازها خیس می کنند، این کار باعث از بین رفتن چربی ها خواهد شد و در نهایت پشم پاک و براق خواهد شد.
سفید کردن پشم
برای سفید کردن پشم دو روش وجود دارد ، در روش اول برای سفید کردن پشم از مشتقات گوگرد استفاده می شود در روش دوم پشم های مورد نظر را در مکانی مانند چمنزار پهن می کنند در این صورت شبنم جذب پشم شده و در طول روز تبخیر می شود ، این عمل در نهایت باعث سفید شدن پشم می شود.
ثابت کردن رنگ
بعد از شستشو و سفید کردن پشم ها نوبت به رنگ نمودن آن ها می رسد، ثابت کردن رنگ یکی از مهم ترین مراحل ترمه بافی می باشد. رنگ هایی که به طور مستقیم به کار می روند دوام ندارند ، به همین دلیل رنگرزها از موادی به نام دندانه برای رفع این مشکل استفاده می کنند. این ماده توانایی جذب رنگ در پشم را افزایش می دهد. از دندانه هایی که معمولا برای این کار به کار می روند عبارتند از : کلر ، روی ، سرب ، زاج سفید ، برگ سماق و غیره.
رنگرزی با استفاده از رنگ های طبیعی و گیاهی
برای رنگ نمودن پارچه ترمه معمولا از گیاهان طبیعی استفاده می شود. این رنگ طبیعی معولا از تنه ، ریشه ، برگ ها ، میوه ها ، گل و پوست گیاهان به دست می آید. لازم به ذکر است که نگهداری از پارچه ترمه پشمی کمی دشوار است زیرا احتمال دارد بر اثر رطوبت و بید از بین برود.
پارچه ترمه و ترمه بافی در فرهنگ اصیل ایرانی از جایگاه بسیار ویژه ای برخوردار است. به حدی که در مهریه های زوج های جوان و جهیزیه نو عروسان برخی از ایرانیان از طاق شال ترمه استفاده می کنند. زیبایی این ترمه به گونه ای است که نظر بسیاری از گردشگران خارجی را به خود جلب کرده و به دنبال خرید رومیزی ترمه این کالای گران بها و ارزشمند هستند.
ترمه بافی می تواند زمینه اشتغال بسیاری را کشور ایجاد کند و در عین حال باعث رونق گردشگری و افزایش صادرات گردد. هم چنین می توانید با مراجعه به این لینک روش شناخت ترمه اصیل ایرانی را مطالعه نمایید. شما می توانید انواع رومیزی ترمه با طرح و نقش های مختلف را در فروشگاه اینترنتی سوغات رسان مشاهده و در صورت نیاز تهیه نمایید.